تعیین و مقایسه بهای تمام شده خدمات درمانی مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی استان قم با رویکرد هزینه‎یابی بر مبنای فعالیت (abc) (مورد مطالعه: خدمات اصلی مراکز آموزشی درمانی ایزدی و حضرت زهرا «س»)

روش هزینه‎یابی بر مبنای فعالیت ( abc) با بکارگیری روش‎های مناسب، اثرات حاصل از لایه ها و فرآیندهای مختلف سازمانی و نیز تنوع و ویژگی‎های خاص فعالیت ها را در محاسبه بهای محصولات و خدمات منظور می‎کند. این تحقیق به دنبال تعیین و مقایسه بهای تمام شده خدمات اصلی (زایمان طبیعی، سزارین و زایمان بی درد) ارائه شده در مراکز منتخب دانشگاه علوم پزشکی قم طی سال 1390 جهت پاسخگوئی به ابهامات و نیازهای اطلاعاتی مدیریت ارشد دانشگاه با رویکرد هزینه‎یابی بر مبنای فعالیت می‎باشد. برای این منظور ابتدا به بررسی و شناخت قابلیت‎های سیستم فعلی حسابداری مراکز جهت استقرار abc پرداخته شد. در گام دوم مراکز فعالیت، منابع مصرفی و محرک منابع تعیین و تخصیص اولیه (هزینه‎یابی در سطح مراکز فعالیت) انجام شد. در مرحله بعد فرآیند‎ها، فعالیت‎های عملیاتی و محرک‎های فعالیت به منظور انجام تخصیص مرحله دوم (هزینه یابی در سطح فعالیت/ خدمت) مورد شناسائی قرار گرفت. نهایتاً در گام آخر بهای تمام شده خدمات اصلی ارائه شده در مراکز درمانی منتخب تعیین و به مقایسه و تحلیل میان دو مرکز پرداخته شد. نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از آن است که با استفاده از روش abc، بهای تمام شده یک واحد کلیه خدمات اصلی شامل سزارین، زایمان طبیعی و زایمان بدون درد در مرکز ایزدی بیش از مرکز حضرت زهرا «س» است. همچنین در بین سه خدمت اصلی تحت بررسی، خدمت سزارین در هر دو مرکز بیشترین سهم هزینه را به خود اختصاص داده ‎است، اما خدمات زایمان طبیعی و بی‎درد وضعیت متفاوتی در دو مرکز دارد. در مرکز ایزدی بهای واحد خدمت زایمان طبیعی بیش از زایمان بی‎درد بوده درحالیکه این مطلب در مرکز حضرت زهرا «س» برعکس می‎باشد. با تحلیل انجام شده مهمترین عوامل ایجاد بها در خدمات این دو مرکز، هزینه‎های پرسنلی و دارو و لوازم مصرفی پزشکی بوده است.